Cả không gian của phố cổ Đồng Văn đều mang tông màu trầm buồn và nhẹ nhàng như một cuốn phim xưa cũ
Nép mình giữa cao nguyên đá Đồng Văn, Phố cổ Đồng Văn tại tỉnh Tuyên Quang mới là viên ngọc quý hơn trăm năm tuổi, nơi lưu giữ hồn cốt văn hóa của các dân tộc H’Mông, Tày, Dao. Sau sáp nhập Hà Giang vào Tuyên Quang từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, khu phố cổ thuộc xã Đồng Văn vẫn giữ được nét kiến trúc nhà đá độc đáo, chợ phiên sôi động, và không khí thanh bình. Từ những ngôi nhà mái ngói âm dương đến hương vị rượu ngô thơm nồng, Phố cổ Đồng Văn là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn khám phá văn hóa vùng cao.
Vị trí của Phố cổ Đồng Văn
Phố cổ Đồng Văn nằm tại trung tâm xã Đồng Văn, thuộc tỉnh Tuyên Quang mới, hình thành sau sáp nhập với Hà Giang. Xã Đồng Văn được hợp nhất từ thị trấn Đồng Văn cũ cùng các xã Tả Lủng, Tả Phìn, Thài Phìn Tủng, Pải Lủng, cách thành phố Tuyên Quang khoảng 300 km về phía bắc. Nằm ở độ cao hơn 1.000 mét so với mực nước biển, khu phố cổ tọa lạc giữa thung lũng bao quanh bởi những dãy núi đá vôi trập trùng, giáp biên giới Trung Quốc. Quốc lộ 4C, con đường huyết mạch nối thành phố Tuyên Quang qua các xã Yên Minh, Quản Bạ đến Đồng Văn, dẫn lối đến khu phố cổ. Vị trí đặc biệt này không chỉ mang ý nghĩa văn hóa mà còn là điểm nhấn trong hành trình khám phá cao nguyên đá, nơi giao thoa giữa thiên nhiên hùng vĩ và bản sắc dân tộc đa dạng, thu hút du khách từ khắp nơi.
Mỗi góc chụp đều nên thơ và có nghệ thuật ẩn chứa phía sau
Vẻ đẹp kỳ vĩ của Phố cổ Đồng Văn
Phố cổ Đồng Văn, hơn 100 năm tuổi, là bức tranh sống động giữa lòng cao nguyên đá, nơi những ngôi nhà đá hai tầng với mái ngói âm dương mang đậm dấu ấn kiến trúc H’Mông và Hoa. Tựa lưng vào vách núi, khu phố cổ hòa quyện giữa nét cổ kính và khung cảnh thiên nhiên trập trùng.
Trải nghiệm thiên nhiên và văn hóa
Khám phá Phố cổ Đồng Văn là hành trình đắm mình vào văn hóa và thiên nhiên độc đáo. Chợ phiên Đồng Văn, diễn ra vào sáng Chủ nhật, là tâm điểm của khu phố, nơi người dân H’Mông, Tày, Dao tụ họp trong trang phục thổ cẩm rực rỡ, trao đổi hàng hóa từ vải lanh đến thảo dược núi rừng. Du khách có thể thưởng thức cà phê tại các quán nhỏ trong phố cổ, ngắm nhìn dòng người qua lại và cảm nhận nhịp sống chậm rãi.
Trải nghiệm ở homestay người H’Mông tại xã Đồng Văn mang đến cơ hội tìm hiểu nghề dệt thổ cẩm, nấu ăn truyền thống như xôi ngũ sắc, thắng cố, hay nhâm nhi rượu ngô men lá. Mua vải lanh thủ công tại chợ là cách để mang về một mảnh văn hóa cao nguyên. Đi bộ qua các con ngõ hẹp, chiêm ngưỡng kiến trúc nhà đá và bờ rào đá độc đáo, hoặc ghé thăm các di tích như Dinh Nhà Vương gần đó, giúp du khách hiểu sâu hơn về lịch sử vùng đất.
Thời gian lý tưởng ghé thăm Phố cổ Đồng Văn
Thời gian lý tưởng để ghé thăm Phố cổ Đồng Văn là vào cuối tuần, đặc biệt sáng Chủ nhật, khi chợ phiên diễn ra sôi động nhất, mang đến không khí nhộn nhịp với các hoạt động mua bán và giao lưu văn hóa.
Tháng 10 đến tháng 12 là mùa cao điểm, khi hoa tam giác mạch nở rộ, phủ lên cao nguyên đá sắc tím hồng, tạo khung cảnh lãng mạn, lý tưởng cho chụp ảnh và khám phá. Lễ hội Hoa tam giác mạch, thường diễn ra trong khoảng thời gian này, mang đến các hoạt động như thi khèn Mông và trình diễn dệt thổ cẩm, thu hút đông đảo du khách.
Mùa xuân, từ tháng 1 đến tháng 3, phố cổ được bao quanh bởi hoa mận trắng và hoa cải vàng, tạo không gian thơ mộng. Mùa đông, từ tháng 11 đến tháng 1, nhiệt độ có thể xuống dưới 10°C, nhưng khung cảnh sương mù giăng lối mang lại vẻ huyền bí. Dù bất kỳ thời điểm nào trong năm, thời tiết mát mẻ và không khí trong lành của phố cổ luôn phù hợp để khám phá, đặc biệt vào những ngày chợ phiên sôi động.
Nhà của Pao – Một địa điểm được lựa chọn để dựng phim tại xã Đồng Văn
Chi phí tham quan và tham gia hoạt động tại Phố cổ Đồng Văn
Tham quan Phố cổ Đồng Văn hoàn toàn miễn phí, cho phép du khách tự do dạo bước qua các con ngõ đá và khám phá chợ phiên mà không tốn chi phí vào cửa. Thưởng thức cà phê tại các quán nhỏ trong khu phố cổ có giá từ 20.000 đến 50.000 VNĐ mỗi ly, mang đến trải nghiệm thư giãn giữa khung cảnh cổ kính.
Mua vải lanh hoặc thổ cẩm thủ công tại chợ phiên có giá từ 100.000 đến 500.000 VNĐ, tùy thuộc vào sản phẩm.
Lưu trú tại homestay người H’Mông ở xã Đồng Văn dao động từ 70.000 đến 200.000 VNĐ mỗi người mỗi đêm, hoặc 200.000-300.000 VNĐ cho phòng đôi, thường bao gồm trải nghiệm văn hóa như ăn uống cùng gia đình bản địa. Các món ăn đặc sản như thắng cố, xôi ngũ sắc, hoặc thịt trâu gác bếp tại quán địa phương có giá từ 50.000 đến 150.000 VNĐ mỗi món.
Thuê xe máy để khám phá các điểm lân cận như Dinh Nhà Vương hoặc Cột cờ Lũng Cú có giá khoảng 150.000-200.000 VNĐ mỗi ngày.
Tổng chi phí mỗi ngày, bao gồm ăn uống, lưu trú, và hoạt động, thường từ 500.000 đến 1.500.000 VNĐ mỗi người, tùy thuộc vào lựa chọn.
Cách di chuyển đến Phố cổ Đồng Văn
Để đến Phố cổ Đồng Văn, du khách xuất phát từ thành phố Tuyên Quang, cách xã Đồng Văn khoảng 300 km. Hành trình đi theo quốc lộ 2 qua xã Yên Sơn, đến ngã ba Bình Xa, rồi rẽ vào quốc lộ 4C qua dốc Bắc Sum, các xã Quản Bạ, Yên Minh, đến xã Đồng Văn.
Xe khách từ bến xe Tuyên Quang, như nhà xe Bảo Yến hoặc Hồng Thịnh, mất 6-8 giờ với giá vé 200.000-350.000 VNĐ. Từ Hà Nội, xe khách từ bến xe Mỹ Đình đến xã Đồng Văn có giá 300.000-400.000 VNĐ, mất 8-10 giờ.
Xe máy là lựa chọn phổ biến cho những ai yêu thích phượt, với cung đường uốn lượn qua cao nguyên đá, nhưng cần tay lái vững do địa hình đèo dốc. Tại xã Đồng Văn, thuê xe máy với giá 150.000-200.000 VNĐ mỗi ngày giúp dễ dàng di chuyển trong khu phố cổ và đến các điểm lân cận như Cột cờ Lũng Cú hoặc đèo Mã Pì Lèng.
Những trang phục thổ cẩm đặc sắc nổi bật cả một khu chợ
Một số lưu ý khi du lịch ở Phố cổ Đồng Văn
Để có chuyến đi Phố cổ Đồng Văn trọn vẹn, du khách cần lưu ý một số điều như sau:
- Đường quốc lộ 4C dẫn đến xã Đồng Văn có nhiều đoạn đèo dốc, cần kiểm tra kỹ phanh và lốp xe nếu di chuyển bằng xe máy.
- Mùa đông từ tháng 11 đến tháng 1, nhiệt độ có thể dưới 10°C, nên mang áo khoác dày và khăn quàng. Mùa mưa từ tháng 6 đến tháng 8 khiến đường trơn, cần giày chống trượt và áo mưa. Khu vực phố cổ có ít cây ATM, nên mang đủ tiền mặt để chi tiêu tại chợ phiên hoặc homestay.
- Khi thăm các bản làng gần đó hoặc giao lưu với người H’Mông, Tày, Dao, hãy xin phép trước khi chụp ảnh để tôn trọng phong tục.
- Đặt homestay hoặc khách sạn tại xã Đồng Văn trước, đặc biệt vào mùa lễ hội hoa tam giác mạch, để tránh hết chỗ.
- Giữ gìn môi trường bằng cách không xả rác tại khu phố cổ hay các điểm lân cận như sông Nho Quế, góp phần bảo vệ vẻ đẹp của cao nguyên đá.
Phố cổ Đồng Văn, nằm giữa lòng cao nguyên đá Tuyên Quang, là nơi hội tụ vẻ đẹp cổ kính, văn hóa đa dạng, và không khí thanh bình của vùng cao. Từ chợ phiên sôi động đến những ngôi nhà đá trăm năm tuổi, mỗi góc phố đều kể câu chuyện về văn hóa H’Mông, Tày, Dao. Với chi phí hợp lý và trải nghiệm phong phú, đây là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá.
