Làng nghề dệt chiếu Định Yên, tọa lạc tại xã Tân Thành, tỉnh Đồng Tháp, là một trong những làng nghề truyền thống tiêu biểu của miền Tây Nam Bộ, với lịch sử phát triển hơn 100 năm. Đây là nơi bảo tồn và phát huy nghệ thuật dệt chiếu thủ công – một nét đẹp văn hóa gắn liền với đời sống sinh hoạt của người dân vùng sông nước
Làng chiếu Định Yên – Di sản văn hóa trăm năm của quốc gia (Ảnh: sưu tầm)
Đặc trưng của làng nghề dệt chiếu Định Yên
Chiếu Định Yên nổi tiếng nhờ vào chất lượng tốt, hoa văn đa dạng, màu sắc tươi sáng và độ bền cao. Nguyên liệu chính được sử dụng là lác – một loại cây thân mềm, được trồng tại địa phương. Sau khi thu hoạch, cây lác được phơi khô, nhuộm màu và dệt hoàn toàn bằng tay hoặc bằng khung dệt bán tự động.
Một điểm độc đáo tạo nên nét riêng cho làng nghề này chính là “chợ chiếu” Định Yên, từng hoạt động nhộn nhịp vào ban đêm, nơi người dân mua bán chiếu ngay tại sân nhà hoặc dọc theo các con hẻm nhỏ. Dù chợ đêm không còn hoạt động thường xuyên, nhưng tinh thần nghề truyền thống vẫn được gìn giữ thông qua các hoạt động sản xuất và trải nghiệm du lịch.
Phiên chợ đêm hiện nay không còn hoạt động, nhưng phần ký ức của nó vẫn vẹn nguyên(Ảnh: sưu tầm)
Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia
Năm 2013, làng nghề dệt chiếu Định Yên được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, đánh dấu giá trị lịch sử, mỹ thuật và xã hội quan trọng của nghề dệt chiếu nơi đây. Đồng Tháp đã và đang triển khai nhiều chương trình nhằm bảo tồn và phát triển làng nghề, bao gồm đào tạo truyền nghề, quảng bá sản phẩm và tích hợp du lịch văn hóa.
Những sản phẩm chiếu của làng Định Yên có mẫu mã đẹp, chất lượng bền bỉ (Ảnh: sưu tầm)
Trải nghiệm dành cho du khách
Khi đến với làng nghề dệt chiếu Định Yên, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu sâu sắc về một trong những nghề thủ công truyền thống lâu đời của vùng Đồng Tháp. Du khách có thể tận mắt chứng kiến toàn bộ quy trình làm chiếu, từ việc phơi và nhuộm sợi lác cho đến công đoạn dệt chiếu trên các khung gỗ truyền thống. Đặc biệt, du khách còn được trực tiếp giao lưu với các nghệ nhân làng nghề, lắng nghe những câu chuyện về lịch sử, kỹ thuật và sự đam mê với nghề qua nhiều thế hệ.
Với sự hướng dẫn tận tình của người dân địa phương, du khách có thể tự tay trải nghiệm việc dệt chiếu – một hoạt động mang lại nhiều hứng thú và hiểu biết sâu sắc về sự khéo léo, tỉ mỉ của người thợ. Ngoài ra, du khách có thể mua sắm những sản phẩm chiếu truyền thống với kiểu dáng đa dạng, vừa tiện dụng vừa mang đậm bản sắc văn hóa miền Tây, làm quà lưu niệm cho chuyến đi đầy ý nghĩa.
Người dân làm chiếu tại làng dệt chiếu Định Yên (Ảnh: sưu tầm)
Làng nghề dệt chiếu Định Yên không chỉ là nơi lưu giữ một nghề truyền thống lâu đời mà còn là không gian văn hóa đặc sắc, giúp du khách hiểu thêm về tinh thần lao động cần mẫn và sự sáng tạo của người dân miền Tây Nam Bộ.
