Khi đến du lịch Quảng Ngãi mà chưa thưởng thức món mắm nhum, một đặc sản dùng để “Tiến vua” thì quả là thiếu sót lớn. Vào thời Vua Minh Mạng món mắm nhum Quảng Ngãi được tiến cống cho triều đình và trở thành một món ăn khá nổi tiếng.
Giới thiệu món mắm nhum Quảng Ngãi
Nhum hay còn gọi nhím biển, là thường sống ở ven biển và có hình dạng như quả cầu gai màu đen. Chúng thường sống những vùng nước ấm ở Quảng Ngãi và tập trung nhiều các ghềnh đá của lý Sơn, Sa Huỳnh,… Món ăn chủ yếu của nhum biển là các loài sinh vật phù du nên rất sạch.
Có nhiều loại khác nhau như: nhum mỡ, nhum đen,.. nhưng trong đó “nhum ta” là loại có thịt chắc mới có thể làm mắm nhum Quảng Ngãi. Những con nhum mập có thịt đầy đặn chia thành từng múi như những múi sầu riêng óng ánh. Nhum gầy thì thịt chỉ như gạch bám dọc theo vỏ thành nhưng vẫn vị vẫn béo ngậy.
Khoảng thời gian ngư dân thu hoạch nhiều nhất lúc tiết Xuân phân và kết thúc vào tiết lập Thu. Để bắt được các con nhum biển về làm mắm cũng rất khó khăn đòi hỏi các ngư dân phải lặn dưới sâu và dùng chiếc móc sắt giật chúng thật mạnh mới bắt được. Đây cũng là đặc sản Quảng Ngãi rất được du khách yêu thích và tìm thưởng thức khi đến xứ Quảng thăm thú.
Cách làm món mắm nhum truyền thống
Nhum chủ yếu sống ở các ghềnh đá vì thế việc bắt cũng vô cùng khó khăn và nguy hiểm cho các ngư dân. Việc này đòi hỏi phải có kinh nghiệm và sự khéo léo trong khai thác vì nếu không sẽ dễ bị bắn các gai nhọn. Sau khi bắt về những chú nhum biển sẽ bắt đầu chế biển thành món mắm nhum Quảng Ngãi qua các bước sau đây:
- Bước 1: Bước đầu tiên vệ sinh sạch sẽ các rong rêu bám bên ngoài lớp gai nhọn, dùng một thanh tre mỏng nạo sạch lớp thịt nhum bên trong.
- Bước 2: Thịt nhum sau khi được lấy sạch sẽ bỏ vào hủ đựng và rắc muối đều theo tỷ lệ một tô thịt nhum trộn một nắm to muối. Sau đó đậy kín nắp rồi đem phơi ngoài nắng và trong 15 đến 20 ngày sau món mắm đặc sản Quảng Ngãi sẽ chín.
Lưu ý: Không nên cho quá nhiều thịt và muối đầy đến miệng hủ bởi khi lên măn thịt nhum sẽ nở ra, sủi bọt lăn tăn có ga sẽ khiến mắm tràn ra khỏi. Ngoài ra, khi sử dụng nên để thời gian lâu vì để càng lâu mắm nhum càng ngon.
3. Cách thưởng thức và bảo quản mắm nhum
Sau nhiều ngày chờ mắm chín thì thành quả một chén mắm nhum Quảng Ngãi ngon tuyệt vời thì còn gì bằng. Mắm nhum có màu đỏ đục với màu thịt nhum cùng hương thơm quyến rũ. Khi ăn không cần quá nhiều gia vị bạn sẽ nếm được vị ngọt thơm, mặn, chua, bùi béo lan tỏa khắp đầu lưỡi. Bạn chỉ cần một ít tỏi Lý Sơn và một ít ớt thì đã thưởng thức được. Có thể kết hợp ăn mắm nhum cùng với một số món như:
- Bún tươi cùng nước mắm nhum
- Chấm cùng với thịt heo luộc và cuốn bánh tráng
Cũng như những loại mắm khác, việc bảo quản nơi thoát mát sau khi đã chín. Đặc biệt đối với mắm thì để càng lâu thì càng ngon. Với ai từng có cơ hội thưởng thức món mắm này có lẽ sẽ nhớ mãi không quên.
