Hò Đồng Tháp là một loại hình diễn xướng dân gian độc đáo, phản ánh đậm nét đời sống lao động, tâm tư tình cảm và văn hóa ứng xử của người dân vùng sông nước miền Tây Nam Bộ. Với giá trị lịch sử, nghệ thuật và xã hội đặc biệt, Hò Đồng Tháp đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2023.
Hò Đồng Tháp dần phổ biến trong đời sống văn hóa dân gian Việt Nam
Đặc trưng của Hò Đồng Tháp
Hò Đồng Tháp là tập hợp nhiều thể loại hò dân gian phong phú, như hò đối đáp, hò chèo ghe, hò xay lúa, hò giã gạo, hò rỗi…, được sáng tác và truyền miệng từ đời này sang đời khác. Các làn điệu hò thường mang nội dung mộc mạc, gần gũi, thể hiện tình cảm trong lao động, lời tỏ bày giao duyên nam nữ, sự gắn bó với thiên nhiên, với con người và quê hương.
Hò Đồng Tháp diễn ra trong các lễ hội truyền thống nơi đây
Điểm đặc biệt của Hò Đồng Tháp là gắn liền với nhịp sống nông nghiệp và sông nước, thể hiện qua cách sử dụng nhịp điệu linh hoạt, lời ca giản dị nhưng giàu hình ảnh và cảm xúc. Hò không có dàn nhạc cụ đi kèm, chủ yếu được thể hiện bằng giọng hát mộc và kỹ thuật đối đáp tài tình giữa các nhóm hoặc cá nhân.
Không gian diễn xướng và giá trị văn hóa
Hò Đồng Tháp không chỉ xuất hiện trong sinh hoạt lao động thường ngày mà còn hiện diện trong các lễ hội truyền thống, sinh hoạt cộng đồng và các sự kiện văn hóa. Đây là hình thức giao tiếp dân gian giúp gắn kết cộng đồng, đồng thời là một phương tiện giáo dục truyền thống và đạo lý làm người.
Loại hình nghệ thuật này hiện diện phổ biến tại nhiều địa phương trong tỉnh như: Tam Nông, Thanh Bình, Cao Lãnh, Lấp Vò, Lai Vung…, nơi vẫn còn lưu giữ được những nhóm hò, nghệ nhân cao tuổi và những thế hệ trẻ đang được truyền dạy.
Liên hoan giao lưu Đờn ca Tài tử và Hò Đồng Tháp
Bảo tồn và trải nghiệm dành cho du khách
Đồng Tháp đang tích cực triển khai các hoạt động bảo tồn và phát huy Hò Đồng Tháp thông qua việc tổ chức các câu lạc bộ hò truyền thống, lễ hội văn hóa dân gian, lớp truyền dạy tại các trường học và trung tâm văn hóa địa phương. Đồng thời, loại hình nghệ thuật này cũng dần được lồng ghép vào các chương trình du lịch cộng đồng, tạo điều kiện để du khách trong và ngoài nước tiếp cận, trải nghiệm và hiểu sâu hơn về bản sắc văn hóa địa phương.
Khi đến với các điểm du lịch sinh thái và văn hóa như Khu du lịch Gáo Giồng, Làng hoa Sa Đéc, Khu du lịch Xẻo Quýt hoặc tham gia Tuần lễ Du lịch Đồng Tháp, du khách có thể thưởng thức những tiết mục hò do các nghệ nhân biểu diễn, tham gia giao lưu và cảm nhận được sự duyên dáng, chất phác của con người miền Tây qua từng câu hò mộc mạc.
Hò Đồng Tháp diễn ra trên hồ sen
Hò Đồng Tháp không chỉ là sản phẩm tinh thần đặc trưng của vùng đất sen hồng mà còn là minh chứng sống động cho bản sắc văn hóa dân gian Nam Bộ. Việc khám phá và trải nghiệm loại hình nghệ thuật này sẽ giúp du khách hiểu rõ hơn về tâm hồn, lối sống và tình cảm chân chất của người miền Tây.
