(Dù địa danh đã có thay đổi so sáp nhập đơn vị hành chính nhưng trong bài viết này xin phép vẫn giữ tên gọi gỏi cá nhệch Nga Sơn)
Có khi nào bạn thắc mắc, gỏi cá nhệch vùng Nga Sơn (cũ) có gì đặc sắc mà lại được nhiều thực khách gần xa mến thương đến như vậy. Phải chăng gỏi nhệch Nga Sơn là tên gọi chung cho các món gỏi nhệch xứ Thanh? Đây có lẽ là vấn đề ít người biết đến. Thực chất, tại Thanh Hoá có nhiều tên gọi gỏi cá nhệch nhưng tên gọi gỏi cá nhệch Nga Sơn là tên gọi nổi tiếng nhất và phổ biến nhất hiện nay.
Phần vì nguồn gốc gỏi cá nhệch được cho rằng xuất phát lần đầu từ huyện Nga Sơn (cũ), tỉnh Thanh Hoá. Ban đầu chỉ là một món ăn dân dã của các ngư dân, nhưng hương vị lại mê say lòng người nên dần dần lan truyền sang toàn bộ các huyện còn lại của Thanh Hoá.
Phần khác do chất lượng món gỏi nhệch thực sự rất ngon và độc đáo. Đến nổi tiếng lành đồn xa, một đồn 10, 10 đồn 100,… Nghiễm nhiên cho món ăn gỏi cá nhệch nơi đây ngày càng trở nên nổi tiếng. Từ một món ăn bình dị vùng miền quê đã trở thành món ăn đặc sản nền ẩm thực Việt, có mặt trong hầu hết danh sách bình chọn “Top món gỏi Việt” độc đáo, ngon nhất hiện nay. Xứng danh đặc sản xứ Thanh, tinh hoa ẩm thực Việt.
Nói về đặc sắc thì mỗi món gỏi cá nhệch nói riêng, gỏi cá nói chung đều có những bí quyết, công thức làm gỏi khác nhau. Tuy nhiên, tất cả đều có một số điểm chung lớn như sau:
Và, gỏi cá nhệch vùng này cũng vậy. Khi ghi điểm với thực khách và các chuyên gia trong lĩnh vực ẩm thực về công thức nấu, cách thưởng thức, vị ngon độc lạ.
Công thức làm gỏi nhệch không khác nhiều so với các món gỏi nhệch khác. Đều chọn những con cá vừa tuổi, không quá lớn hay quá gầy. Đặc biệt cá sống ở vùng ven biển ngon hơn hẳn cá sống vùng nước lợ (ở xa biển).
Điểm khác biệt có lẽ nằm ở tỷ lệ trộn gỏi (nước cốt chanh, thính gạo nếp rang vàng, sả băm, gừng băm). Sao cho từng miếng gỏi cá nhệch đều thấm vị, đều cảm nhận được vị chua từ chanh, vị bùi từ thính và vị thơm hấp dẫn từ sả băm. Đủ để khiến mùi vị nhỉnh hơn đôi chút so với các món gỏi cá nhệch vùng miền khác.
Điểm khác biệt rõ rệt nhất và cũng là điểm đặc sắc giúp món gỏi cá nhệch Nga Sơn nổi tiếng 3 miền – chẻo cá nhệch. Một món ăn kèm có độ khó chế biến còn cao hơn nhiều so với làm gỏi cá nhệch. Bù lại, đây chính là linh hồn của món gỏi, tạo sự khác biệt về mùi vị món ăn.
Cụ thể, chẻo nhệch được làm từ hơn 25 gia vị bí truyền và toàn bộ bộ phận của cá nhệch sau khi thái thịt cá làm gỏi. Bao gồm cả da, xương, mật,… Tất cả đều được tận dụng, sơ chế theo cách riêng và hầu như không bỏ đi thứ gì. Chính vì sự độc đáo, cầu kỳ này đã làm nên tên tuổi, hương vị món gỏi cá nhệch Nga Sơn ngon có 1-0-2!
Không đâu như nơi đây, gỏi nhệch được gói thành phễu đầy đặn trước khi thưởng thức. Hình dạng độc lạ này cũng “cuốn” không ít thực khách gần xa khi có dịp thưởng thức gỏi nhệch Nga Sơn, gỏi nhệch Vũ Bảo.
Bởi nhìn tưởng dễ nhưng khi cuốn lại là một câu chuyện khác. Vì “lớp áo” gỏi cuốn tức là cuốn lá rất là nhiều. Nào là lá sung, đinh, mơ, lốt,… quen thuộc đến các loại lá ít người biết đến (lá đặc trưng) như vọng cách, ngổ, cúc tần,… Cũng đủ khiến thực khách “lăn tăn”, không biết nên chọn loại lá nào hay nên thưởng thức vị lá nào trước.
Độc đáo trong cách thưởng thức đã lôi cuốn. Phải ít nhất một lần trong đời, trải nghiệm cảm giác lý thú khi tự tay gói từng miếng gỏi cá nhệch. Có miếng gói chuẩn, có miếng gói “kỳ lạ” chắc chắn sẽ ghi đậm dấu ấn khó phai đối với bất kỳ thực khách nào. Trải nghiệm vui, món ăn xuất sắc vậy thì còn gì hơn đúng không?
Ngon khi ăn chung rau gói, chẻo nhệch dẻo thơm. Nhưng đây vẫn chưa đủ làm nên một hương vị ngon đến khó cưỡng, tạo cảm giác nghiền ăn cho thực khách. Mặc dù đây là lần đầu thưởng thức.
Bên cạnh đó, bí quyết còn ở bánh đa gạo nổi tiếng khắp vùng. Vị giòn rụm, nhai xồm sộp vui tai ngon miệng, càng làm cho món ăn trở nên hấp dẫn. Để rồi, bất chợt một lúc nào không hay, gỏi cá nhệch Nga Sơn hút khách hàng.
Từ một thực khách xa lạ với món gỏi nhệch, giờ đây đã trở thành một tín đồ nghiền ăn của món này. Chỉ có thể nói rằng: Gỏi nhệch rất ngon, rất đáng giá để thưởng thức và không khiến bạn thất vọng.
Có ai đó từng nói rằng: Món ngon sẽ càng ngon hơn khi thưởng thức cùng người mình thương. Đó có thể là gia đình, bạn bè, người thân hay đối tác làm ăn. Món gỏi cá nhệch sẽ gắn kết tình thương, giúp mọi người thêm phần gần gũi và gắn bó.
Đâu đó, đôi ba câu chuyện hay những xúc cảm khó nói hằng ngày. Giờ đây sẽ dễ dàng chia sẻ với nhau trên bàn ăn nhiều hơn. Dường như, mọi thứ bây giờ chỉ còn là sự thả lỏng, cùng thưởng thức một món ăn đặc sản – một món gỏi nổi tiếng nhất hiện nay.
