Bảo tàng Hùng Vương, nơi khắc họa quá khứ hào hùng của dân tộc.

Mỗi hiện vật, khảo cổ thời Hùng Vương trưng bày tại bảo tàng đều là vật chứng thiêng liêng kết nối những huyền thoại vùng đất Tổ.

Tọa lạc trên một quả đồi thuộc xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, nằm trong quần thể Khu Di tích lịch sử Đền Hùng, Bảo tàng Quốc gia Hùng Vương là một kiến trúc độc đáo, lưu giữ và khắc họa rõ nét một thời kỳ lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Địa danh này cũng là nơi mà mỗi người con đất Việt, dù ở trong nước hay nước ngoài, mỗi lần trở về đều cảm thấy tự hào.

Bảo tàng Hùng Vương được thiết kế dựa trên thế giới quan của người Việt cổ với quan niệm trời tròn – đất vuông, gồm 2 tầng với diện tích gần 1.000m². Đứng từ đỉnh núi Nghĩa Lĩnh nhìn xuống, Bảo tàng như một chiếc hộp vuông khổng lồ gợi liên tưởng đến sự tích bánh Chưng, bánh Dầy trong huyền sử dân tộc Việt.Bảo tàng Hùng Vương nằm trong khu di tích lịch sử Đền Hùng, là điểm đến đặc biệt trong tín ngưỡng của mỗi người dân Việt Nam. Bảo tàng Hùng Vương  được xây dựng từ những năm cuối của thập niên 80 và trải qua nhiều thời kỳ trùng tu và tôn tạo lại.

Tại bảo tàng hiện có gần 700 hiện vật gốc trên tổng số hơn 4.000 hiện vật sưu tập, được trưng bày tại 5 phòng chuyên đề chính, khắc họa và làm nổi bật theo các chủ đề: Đất nước, con người thời nguyên thủy; Bắt đầu thời dựng nước; Sự nghiệp dựng nước Văn Lang của các Vua Hùng; Khu di tích Đền Hùng và việc thờ cúng Vua Hùng trên thềm đất cổ Phong Châu; Tình cảm của nhân dân, sự quan tâm của các chế độ xã hội với Đền Hùng.

Hàng ngày, bảo tàng Hùng Vương đón hàng nghìn du khách đến tham quan. Đặc biệt, vào những dịp Giỗ tổ Hùng Vương (10/3 Âm lịch), mỗi ngày có tới hàng vạn lượt khách đến tham quan Khu di tích lịch sử Đền Hùng và ghé thăm Bảo tàng Hùng Vương.

Chị Nguyễn Thị Vân Anh, Đội trưởng Đội hướng dẫn viên Bảo tàng Hùng Vương, cho biết trong nỗ lực là cầu nối giữa hiện tại với quá khứ, giới thiệu quá trình lịch sử dựng nước và phát triển nhà nước Việt Nam qua các giai đoạn, đội ngũ làm công tác tuyên truyền, hướng dẫn ở đây luôn phát huy vai trò của mình để có thể truyền tải đến đồng bào, du khách tiếp cận được một cách gần gũi nhất những di sản văn hóa quý báu của dân tộc Việt Nam.

Chị Vân Anh cho biết: “Khu di tích lịch sử Đền Hùng là nơi thờ tự tổ tiên chung của dân tộc Việt Nam, là nơi mà tất cả người Việt chúng ta đều mong muốn đến và trở về. Trong hành trình trở về nguồn đó có một điểm rất đặc biệt khi về với Đền Hùng mọi người chọn đến đó là Bảo tàng Hùng Vương. Bảo tàng là nơi lưu giữ rất nhiều hiện vật quý, để thấy rằng thời đại Hùng Vương, bên cạnh những giá trị mà chúng ta cảm nhận được, đó là tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, thì còn rất nhiều hiện vật quý được tìm thấy ở đây để chứng minh rằng thời đại Hùng Vương là thời đại có thật trong lịch sử”.

Mỗi hiện vật, khảo cổ thời Hùng Vương trưng bày tại bảo tàng đều là vật chứng thiêng liêng kết nối những huyền thoại vùng đất Tổ.

Từ những hiện vật, công cụ sản xuất, sinh hoạt của người Việt cổ, phản ánh tinh hoa văn hóa của từng thời kỳ lịch sử, đem đến cho người xem những trải nghiệm thú vị. Bà Nguyễn Thu Hường, một du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ: “Là người Việt Nam ai cũng biết huyền thoại nổi tiếng Lạc Long Quân – Âu Cơ. Qua hàng nghìn hiện vật hiện đang lưu giữ tại bảo tàng Hùng Vương, cùng với sự hướng dẫn, thuyết minh đầy ấn tượng của các cán bộ ở đây, đã thể hiện phần nào sinh động về những huyền thoại ấy. Đến thăm Bảo tàng, cũng như đến thăm Khu Di tích lịch sử Đền Hùng, tôi cảm thấy tự hào về cội nguồn dân tộc, về lịch sử hào hùng dựng nước của cha ông ta”.

Việc hình thành Bảo tàng Hùng Vương ngay tại khu di tích Đền Hùng đã đáp ứng được sự kỳ vọng của người Việt Nam cả trong và ngoài nước mỗi khi về đất Tổ. Bảo tàng đã khắc họa được lịch sử hào hùng của dân tộc, góp phần giới thiệu về khu di tích đền Hùng, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn cùng những tình cảm của mỗi người dân Việt Nam đối với các vua Hùng… Bên cạnh đó, Bảo tàng còn giúp khách quốc tế hiểu được nguồn cội dân tộc Việt Nam, văn hóa truyền thống Việt Nam, đạo lý của con người Việt Nam để thêm yêu mến và ngưỡng mộ.