Đã từ rất lâu cứ đến ngày mồng 10 tháng Giêng hằng năm, xã Ba Bể, tỉnh Thái Nguyên lại tổ chức Lễ hội Lồng tồng để người dân hội tụ về hồ Ba Bể gặp gỡ, giao lưu văn hóa, giao lưu tình cảm, tăng thêm sự hiểu biết tín ngưỡng, đoàn kết giữa các dân tộc.
Đây cũng là lễ hội cầu may, cầu mưa, cầu cho sự cân bằng âm dương, cho loài vật sinh sôi nảy nở, thể hiện khát vọng vươn tới ấm no, hạnh phúc của con người.
Màn múa lân truyền thống mở màn cho phần lễ của lễ hội. Tiếp đó, dòng người đại diện cho nhân dân 15 xã, thị trấn dâng lễ là những thành quả lao động do người dân các xã sản xuất, thể hiện sự cảm tạ trời đất, các vị tiền nhân, thánh thần đã phù hộ, che chở cho nhân dân được mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, đời sống an khang và cầu mong một năm mới mọi nhà sức khỏe, bình an…
Thực hiện nghi lễ tâm linh
Sau nghi lễ tâm linh, phát biểu khai mạc lễ hội, ông Lưu Quốc Trung, Chủ tịch UBND huyện Ba Bể (nay là Xã Ba Bể ; xã Chợ Rã ; xã Phúc Lộc ; xã Thượng Minh; xã Đồng Phúc, tỉnh Thái Nguyên) cho biết: Những năm qua, du lịch Ba Bể đã có nhiều khởi sắc, với hàng trăm nghìn lượt du khách đến tham quan du lịch và dần đưa dịch vụ du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của huyện. Việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc cũng được huyện quan tâm, những phong tục tập quán truyền thống văn hóa tốt đẹp được sưu tầm, giữ gìn, bảo tồn và phát triển.
Biểu diễn các tiết mục truyền thống
Đến với Ba Bể, cùng với Lễ hội Lồng Tồng, du khách gần xa còn được trải nghiệm các địa danh trong khu du lịch Ba Bể như: Du lịch sinh thái Vườn quốc gia Ba Bể, Đồn Đèn – xã Ba Bể, làng Văn hóa thôn Pác Ngòi, Bó Lù, Cốc Tộc – xã Ba Bể; du lịch danh lam thắng cảnh: Như Hồ Ba Bể, Động Puông, Thác Đầu Đẳng, Ao Tiên, Đảo Bà Góa, Động Hua Mạ, Hang Thẳm Phầy, thác Tát Mạ; du lịch lịch sử nơi đã in dấu chân Bác Hồ từ Pác Bó về Tân Trào – Tuyên Quang như: Di tích Khuổi Mản, Cốc Lùng (xã Phúc Lộc), Tổng Luyên (xã Chợ Rã), Pù Cút- Nà Hai, Bản Chán (xã Đồng Phúc). Đặc biệt là di tích lịch sử Phiêng Chì (xã Chợ Rã) – nơi thành lập chính quyền cấp châu đầu tiên của cả nước trong cao trào khởi nghĩa kháng Nhật cứu nước năm 1945…
Kết thúc phần lễ, mọi người hòa mình vào không khí tưng bừng của phần hội với trải nghiệm không gian văn hóa và trưng bày ảnh “Đất và người Ba Bể”, thưởng thức các hương vị đặc sắc của văn hóa ẩm thực, được hòa mình tận hưởng những câu hát sli, hát lượn, hát đối đáp giao duyên, múa khèn của dân tộc Mông. Không chỉ có vậy, đến với lễ hội du khách còn được tham gia các trò chơi dân gian như: Đẩy gậy, bịt mắt bắt dê; ném cổ vịt; bịt mắt đánh trống; đánh con quay; thi khâu còn, giã bánh giầy… Ngoài ra, du khách được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của hồ nước ngọt lớn nhất Việt Nam; mua sắm các sản phẩm đạt OCOP, nông sản đặc hữu của địa phương.
Không khí nhộn nhịp của lễ hội
“Lễ hội Lồng tồng Ba Bể đã trở thành nhu cầu không thể thiếu trong đời sống, từng bước đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống dân tộc, tạo điều kiện để các hoạt động văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian dân tộc phát triển. Đây cũng là cơ hội để quảng bá du lịch Ba Bể, đưa du lịch Ba Bể ngày càng phát triển, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của địa phương nói riêng và của tỉnh Bắc Kạn (nay là Thái Nguyên) nói chung”, ông Lưu Quốc Trung, Chủ tịch UBND huyện Ba Bể (cũ) khẳng định.
