Cơm Lam là một trong những món ăn truyền thống tại Tuyên Quang
Cơm lam, món ăn truyền thống của người Tày ở Tuyên Quang, là biểu tượng của sự mộc mạc, đậm chất núi rừng. Được làm từ gạo nếp nương nướng trong ống tre, cơm lam mang hương vị dẻo thơm, thường xuất hiện trong các bữa ăn gia đình, lễ hội và các homestay. Món ăn không chỉ là ẩm thực mà còn là cầu nối văn hóa, phản ánh đời sống gần gũi thiên nhiên của người dân Tuyên Quang.
Nguồn gốc và ý nghĩa văn hóa của cơm lam
Cơm lam là món ăn truyền thống của người Tày, đặc biệt gắn bó với xã Tân Trào, tỉnh Tuyên Quang. Được làm từ gạo nếp nương, món ăn này ra đời từ sự khéo léo của người dân vùng cao, tận dụng ống tre tươi để nấu cơm trong những ngày lao động hay kháng chiến. Cơm lam thường xuất hiện trong lễ hội Lồng Tồng, tổ chức vào tháng Giêng tại Tân Trào, mang ý nghĩa cầu mùa màng thuận lợi và đoàn viên.
Người Tày tin rằng món ăn này không chỉ nuôi dưỡng cơ thể mà còn gắn kết cộng đồng, khi mọi người quây quần bên bếp lửa, chia sẻ cơm lam và câu chuyện.
Cách chế biến cơm lam độc đáo
Chế biến cơm lam là một nghệ thuật của người Tày ở Tuyên Quang, đặc biệt tại xã Tân Trào. Gạo nếp nương, loại gạo đặc sản vùng núi, được ngâm 4-6 giờ để hạt mềm, sau đó trộn với một chút muối để tăng vị đậm đà. Gạo được cho vào ống tre tươi, đã rửa sạch và giữ một đốt ở đáy, rồi thêm nước vừa đủ.
Ống tre được bịt kín bằng lá chuối, nướng trên than hồng 1-2 giờ, xoay đều để cơm chín đều. Khi chín, vỏ tre cháy xém được tước bỏ, để lộ lớp cơm dẻo, thơm mùi tre và vị bùi đặc trưng. Cơm lam thường ăn kèm thịt lợn muối chua, măng rừng, hoặc muối vừng, tạo nên hương vị hài hòa.
Ống cơm lam nướng vàng ươm trên than hồng tại làng Tày
Trải nghiệm thưởng thức cơm lam
Thưởng thức cơm lam ở Tuyên Quang là cách để cảm nhận sự mộc mạc và ấm áp của văn hóa Tày. Tại xã Tân Trào, du khách có thể ghé homestay ở làng văn hóa Tân Lập, nơi cơm lam được nướng mới, ăn kèm thịt lợn muối chua hoặc gà nướng.
Lớp cơm dẻo, thơm mùi tre, hòa quyện với món ăn kèm, mang lại cảm giác dân dã nhưng đậm đà. Trong các lễ hội, cơm lam được chia sẻ giữa các gia đình, tạo không khí thân thuộc. Du khách còn được tham gia nướng cơm lam cùng người dân, học cách tước tre và thưởng thức ngay tại chỗ, làm nên kỷ niệm khó quên.
Chi phí thưởng thức cơm lam tại Tuyên Quang
Tại xã Tân Trào, các homestay ở làng văn hóa Tân Lập phục vụ cơm lam với giá 20.000-50.000 VNĐ/phần, thường đi kèm thịt lợn muối chua (50.000-100.000 VNĐ) hoặc măng rừng (30.000-70.000 VNĐ). Tại các nhà hàng ở TP Tuyên Quang, một bữa ăn với cơm lam dao động từ 150.000-300.000 VNĐ/người.
Set menu cơm lam với các món dân tộc tại nhà hàng Tuyên Quang
Địa điểm thưởng thức cơm lam nổi tiếng tại Tuyên Quang
Để thưởng thức cơm lam đúng điệu, du khách có thể đến các địa điểm nổi bật ở Tuyên Quang. Tại xã Tân Trào, làng văn hóa Tân Lập là nơi lý tưởng, với các homestay như Nhà sàn Tân Trào phục vụ cơm lam nóng hổi, giá 20.000-50.000 VNĐ/phần.
Khu du lịch Suối khoáng Mỹ Lâm, phường Mỹ Lâm, cách TP Tuyên Quang 14 km theo quốc lộ 37, cung cấp cơm lam trong set menu dân tộc, kết hợp không gian nghỉ dưỡng.
Ở TP Tuyên Quang, các nhà hàng trên đường Nguyễn Trãi, phường Tân Quang, như Nhà hàng Dân tộc Tày, mang đến cơm lam chuẩn vị. Du khách từ Hà Nội có thể đi xe khách đến TP Tuyên Quang (120.000-200.000 VNĐ), rồi bắt taxi đến các địa điểm này.
Cơm lam, món ăn truyền thống của người Tày ở Tuyên Quang, là biểu tượng của sự mộc mạc, đậm chất núi rừng. Thưởng thức cơm lam bên bếp lửa, trong không khí lễ hội là cách để cảm nhận sự ấm áp của Tuyên Quang. Hãy đến vùng đất này, khám phá món ăn dân dã và lưu giữ những kỷ niệm khó quên!
