1. Chùa Keo ở đâu?
Chùa Keo Hưng Yên tọa lạc tại xã Vũ Tiên. Ngôi chùa còn được biết đến với tên gọi Chùa Keo Trên để phân biệt với Chùa Keo Dưới (Ninh Bình), theo cách định danh dựa trên dòng chảy sông Hồng.
Với bề dày lịch sử và vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, nơi đây không chỉ là điểm hành hương của phật tử mà còn là điểm đến thu hút du khách yêu thích khám phá không gian văn hóa đặc trưng của miền Bắc Việt Nam.
2. Lịch sử hình thành Chùa Keo Hưng Yên
Chùa Keo được xây dựng vào năm 1630 dưới thời vua Lê Trung Hưng, với thời gian thi công kéo dài hơn 28 tháng. Trải qua gần 400 năm tồn tại, ngôi chùa vẫn giữ nguyên được kiến trúc cổ kính và giá trị văn hóa lịch sử to lớn.
Chùa có tên chữ là Thần Quang Tự, vừa là nơi thờ Phật, vừa là nơi tôn vinh Quốc sư Dương Không Lộ – một vị thiền sư nổi tiếng thời nhà Lý. Ngoài ra, chùa còn thờ các công thần có công xây dựng như Nguyễn Văn Trụ, Trịnh Thị Ngọc Lễ, Trần Thị Ngọc Duyên, Lê Hồng Quốc và Hoàng Nhân Dũng.
Năm 2012, Chùa Keo vinh dự được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt.
3. Hướng dẫn di chuyển đến Chùa Keo
Từ Hà Nội, bạn có thể di chuyển đến Chùa Keo bằng ô tô hoặc xe máy qua tuyến cao tốc Hà Nội – Ninh Bình. Cung đường thuận tiện nhất là:
Hà Nội → Cao tốc Hà Nội – Ninh Bình → Mỹ Lộc → Cầu Tân Đệ → Hưng Yên → TL463 → Chùa Keo
Tổng quãng đường khoảng 110km, mất từ 2–2,5 giờ di chuyển.
Nếu bạn ở xa, có thể đặt vé máy bay đến Hà Nội, sau đó tiếp tục di chuyển bằng xe khách, ô tô hoặc thuê xe riêng.
4. Thời điểm lý tưởng để tham quan Chùa Keo
Du khách có thể ghé thăm Chùa Keo quanh năm, nhưng thời điểm lý tưởng nhất là vào hai mùa lễ hội lớn:
- Lễ hội mùa xuân: Diễn ra vào mùng 4 Tết Nguyên đán – không khí vui tươi, nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn như thi bắt vịt, nấu cơm,…
- Lễ hội mùa thu: Từ ngày 10–15/9 âm lịch, gắn liền với các sự kiện trong cuộc đời của Quốc sư Dương Không Lộ, tái hiện các nghi lễ truyền thống đặc sắc như rước kiệu, múa ếch vồ, múa chải cạn…
Ngoài ra, các ngày lễ lớn của Phật giáo như Phật Đản, Vu Lan cũng là dịp lý tưởng để du khách đến chiêm bái và tìm hiểu văn hóa tâm linh.
5. Kiến trúc “nội công ngoại quốc” đậm chất Bắc Bộ
Tổng quan kiến trúc
Chùa Keo được xây dựng theo bố cục “nội công ngoại quốc” trên khuôn viên rộng tới 58.000 m², bao gồm 157 gian và 21 công trình lớn nhỏ. Kiến trúc gỗ lim, mái ngói rêu phong và những đường nét chạm khắc tinh xảo tạo nên vẻ uy nghiêm, thanh tịnh cho toàn bộ không gian chùa.
Các hạng mục chính
- Tam quan nội với hình rồng chầu đầy ấn tượng.
- Chùa Phật gồm: điện Phật, nhà thiêu hương, Chùa Ông Hộ.
- Điện Thánh: thờ Quốc sư Dương Không Lộ.
- Gác chuông 4 tầng – công trình kiến trúc độc đáo, nơi đặt chuông đồng và khánh đá.
- Hai dãy hành lang Đông – Tây bao quanh, nối liền các khu vực tạo thành hình chữ “quốc”.
Các hạng mục đặc biệt
Trong khuôn viên chùa còn có giếng cổ với miệng giếng được xếp bằng cối đá hàng trăm năm tuổi – một minh chứng cho sự trường tồn của di tích. Ngoài ra, các pho tượng cổ như tượng Quan Thế Âm Bồ Tát, Tuyết Sơn, La Hán… có niên đại từ thế kỷ XVII được gìn giữ nguyên vẹn và là điểm nhấn nghệ thuật không thể bỏ qua.
6. Lễ hội Chùa Keo – Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Lễ hội mùa xuân (mùng 4 Tết âm lịch)
Đây là lễ hội đầu năm cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Các trò chơi dân gian như thi bắt vịt, thi nấu cơm,… thể hiện sinh hoạt đời thường và văn hóa nông nghiệp đặc trưng của cư dân vùng đồng bằng sông Hồng.
Lễ hội mùa thu (10–15/9 âm lịch)
Lễ hội gắn với cuộc đời Quốc sư Dương Không Lộ, diễn ra long trọng với các nghi lễ rước, tế, biểu diễn nghệ thuật dân gian như múa ếch vồ, múa chải cạn… Lễ hội mùa thu tại Chùa Keo được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2017.
7. Những điều cần lưu ý khi tham quan Chùa Keo
Chùa Keo là một địa điểm linh thiêng, do đó du khách cần lưu ý:
- Trang phục: Ăn mặc lịch sự, tránh đồ hở hang hoặc phản cảm.
- Hành vi: Giữ trật tự, không nói lớn tiếng, không chụp ảnh tùy tiện ở khu vực thờ tự.
- Bảo vệ di tích: Không bẻ cành, hái hoa, vứt rác bừa bãi hoặc xâm hại công trình cổ.
- Tôn trọng không gian tôn giáo: Tuân thủ quy định của ban quản lý và các sư thầy trong chùa.
Chùa Keo Hưng Yên không chỉ là một ngôi chùa cổ kính mà còn là biểu tượng văn hóa, lịch sử và tâm linh của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Nếu bạn đang tìm kiếm một điểm đến mang đậm bản sắc dân tộc, kết hợp hài hòa giữa tín ngưỡng và nghệ thuật kiến trúc, thì chắc chắn Chùa Keo là nơi bạn không nên bỏ lỡ trong hành trình khám phá Hưng Yên.
