Bánh ú lá tre là một món bánh dân gian nổi tiếng của vùng sông nước Nam Bộ, đặc biệt phổ biến vào dịp Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch). Với hình dáng tam giác đặc trưng, bánh được gói bằng lá tre và có hương vị thơm ngon, dai dẻo của nếp, bùi béo của đậu xanh và mùi thơm đặc biệt từ lá tre. Đây là món ăn mang đậm dấu ấn văn hóa và truyền thống của người dân Cà Mau nói riêng và miền Tây nói chung.
Bánh ú lá tre. Ảnh: Huỳnh Lâm.
Nguồn gốc và ý nghĩa văn hoá của bánh ú lá tre
Bánh ú lá tre là món ăn gắn liền với dịp Tết Đoan Ngọ – một ngày lễ được người dân miền Tây tổ chức để tưởng nhớ và “giết sâu bọ”, bảo vệ mùa màng. Đây là thời điểm sau mùa thu hoạch lúa, khi nông dân vào mùa nông nhàn, bánh ú lá tre trở thành món ăn phổ biến trong gia đình. Bánh được gói bằng lá tre – loại lá có mùi thơm đặc trưng, mang lại hương vị đậm đà cho món bánh. Bánh ú không chỉ có ý nghĩa trong việc bảo vệ mùa màng mà còn là món quà tinh thần, thể hiện sự khéo léo và bàn tay tỉ mỉ của người dân miền Tây.
Cách chế biến bánh ú lá tre
Để làm bánh ú lá tre, người dân thường chọn nếp dẻo, ngâm qua đêm với nước tro, sau đó vo sạch và để ráo. Nhân bánh thường làm từ đậu xanh, xào với đường, muối và hạt nêm để có độ ngọt nhẹ và bùi bùi. Một số nơi còn dùng nhân dừa rám vỏ hoặc thịt mỡ. Lá tre được rửa sạch, phơi cho mềm, sau đó được gấp thành hình phễu để gói nếp và nhân vào. Mỗi chiếc bánh có hình tam giác với bốn góc và được buộc lại bằng dây lát. Bánh được luộc trong khoảng 3 giờ đồng hồ, khi bánh chín sẽ có màu xanh đậm và mùi thơm nức mũi từ lá tre.
Nếp được vút sạch để gói bánh. Ảnh: Huỳnh Lâm.
Trải nghiệm thưởng thức bánh ú lá tre
Bánh ú lá tre có vị dai dẻo của nếp, bùi béo của đậu xanh và mùi thơm đặc trưng của lá tre. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tuyệt vời giữa các thành phần tự nhiên. Món bánh này không chỉ ngon miệng mà còn mang đến một cảm giác gần gũi với thiên nhiên, là một phần không thể thiếu trong những dịp lễ lớn như Tết Đoan Ngọ hay các ngày lễ trong năm.
Chi phí thưởng thức bánh ú lá tre
Chi phí thưởng thức bánh ú lá tre tại các địa phương không quá đắt đỏ, thường dao động từ 15.000 – 30.000 VNĐ cho một chiếc bánh. Nếu bạn tham gia các tour du lịch hoặc thưởng thức bánh tại các khu du lịch, mức giá có thể cao hơn một chút do bao gồm các dịch vụ đi kèm.
Địa điểm thưởng thức bánh ú lá tre
Dưới đây là một số địa điểm nổi tiếng để thưởng thức bánh ú lá tre tại Cà Mau:
- Chợ Cà Mau: Tại đây, bạn có thể dễ dàng tìm thấy các tiểu thương bán bánh ú lá tre, đặc biệt vào dịp Tết Đoan Ngọ.
- Khu du lịch sinh thái Sông Trẹm: Một trong những điểm du lịch nổi tiếng của Cà Mau, nơi bạn có thể thưởng thức bánh ú lá tre trong không gian thiên nhiên trong lành.
- Nhà hàng Từ Bi: Nằm tại trung tâm thành phố Cà Mau, nhà hàng phục vụ các món ăn đặc sản miền Tây, trong đó có bánh ú lá tre.
- Cửa hàng đặc sản miền Tây: Các cửa hàng bán đặc sản Cà Mau thường có bánh ú lá tre là món ăn đặc trưng cho du khách thưởng thức.
Kết luận
Bánh ú lá tre là món ăn dân gian không thể thiếu trong những dịp lễ Tết của người dân miền Tây, đặc biệt là Cà Mau. Với hương vị độc đáo và cách chế biến thủ công, bánh ú lá tre không chỉ là món ăn mà còn là món quà văn hóa đầy ý nghĩa. Nếu có dịp đến Cà Mau, đừng quên thưởng thức món bánh này để cảm nhận trọn vẹn hương vị của vùng đất phương Nam.
