Ẩm thực Phú Quốc không chỉ là những món cao cấp như nhum nướng, tôm hùm hấp bia, mà còn có những món ăn dân dã gói trọn vị ngọt của biển trong từng thìa nước dùng – tiêu biểu là bánh canh ghẹ chả. Đây là món ăn phổ biến tại các phường Dương Đông, An Thới, Cửa Dương, Bãi Thơm… thuộc Đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang mới. Không chỉ hấp dẫn thực khách nhờ hương vị tinh tế, món ăn này còn phản ánh nét lao động mộc mạc và tài tình của người dân đảo Ngọc.
BÁNH CANH GHẸ CHẢ – ĐẶC SẢN BIỂN ĐẢO
1. Nguồn gốc – Biển cả trong từng sợi bánh
Bánh canh ghẹ chả bắt nguồn từ các làng chài truyền thống ở đảo Phú Quốc – nơi người dân tận dụng hải sản tươi sống để chế biến món ăn dinh dưỡng cho cả nhà. Ghẹ xanh ở vùng biển Phú Quốc nổi tiếng chắc thịt, ngọt thanh, là nguyên liệu lý tưởng cho món nước. Trong khi đó, chả cá được làm thủ công từ cá thu, cá nhồng, cá rựa… – những loài cá trắng thịt dai, không tanh – tạo nên độ dẻo và hương thơm đặc trưng.
Mỗi tô bánh canh ghẹ chả là một phần hồn của biển cả, mang đậm dấu ấn ẩm thực địa phương.
2. Nguyên liệu và cách chế biến chi tiết
Ghẹ:
- Chọn ghẹ xanh, thường là loại 3–4 con/kg, luộc vừa chín tới để giữ độ ngọt thịt và gạch béo.
- Có thể để nguyên con (cắt đôi) hoặc gỡ thịt sẵn tuỳ vào khách.
- Gạch ghẹ được múc riêng, phi thơm hành để rưới lên mặt bánh canh, tạo màu vàng óng và vị béo.
Chả cá biển:
- Cá được lóc thịt, giã tay hoặc quết bằng cối đá, trộn cùng hành, tiêu, nước mắm.
- Hấp hoặc chiên vàng, thái lát mỏng.
- Một số nơi còn nướng sơ chả cá để tăng độ thơm trước khi đưa vào tô.
Sợi bánh canh:
- Có 3 loại: bột gạo (truyền thống), bột lọc (trong, dai), hoặc bột năng pha bột gạo (mềm – dai vừa).
- Luộc riêng đến khi nổi, xả nước lạnh, tránh bết dính.
Nước dùng:
- Ninh từ xương cá biển, đầu ghẹ, tôm khô, hành tím nướng trong 3–4 tiếng.
- Nêm nước mắm Phú Quốc nguyên chất, không dùng bột ngọt.
Phần ăn kèm:
- Hành lá, rau răm, tiêu sọ đen, hành phi.
- Nước mắm tỏi ớt, chanh tươi.
- Một số nơi phục vụ kèm trứng cút, nấm rơm hoặc nấm hương để tăng phần hấp dẫn.
3. Trình bày và thưởng thức
Tô bánh canh chuẩn Phú Quốc thường được bày trong tô sứ lớn, tầng lớp rõ ràng: dưới cùng là sợi bánh canh trụng, tiếp đến là thịt ghẹ gỡ + chả cá, chan nước lèo trong, ngọt dịu, rưới gạch ghẹ vàng sánh lên trên. Trang trí bằng hành lá, tiêu đen xay, ớt cắt lát, ngò rí.
Khi ăn, thực khách có thể vắt thêm chút chanh, rưới vài giọt nước mắm tỏi ớt, và thưởng thức từng thìa nước dùng thơm ngọt đậm đà.
4. Lời kết
Bánh canh ghẹ chả không chỉ là món ngon mà còn là một lát cắt văn hóa ẩm thực biển đảo Phú Quốc. Mỗi sợi bánh canh, mỗi miếng ghẹ đều mang hương vị mặn mà, ngọt hậu – như chính con người nơi đây: mộc mạc mà chân thành. Nếu có dịp đến Đặc khu Phú Quốc, đừng quên tìm một tô bánh canh ghẹ chả để nếm trọn tình người và vị biển giữa lòng An Giang mới.
