Ẩm thực đường phố của Gia Lai (sau sáp nhập) không chỉ có các món từ đại ngàn, mà còn phong phú bởi những món ăn đặc trưng vùng biển, tiêu biểu như bún tôm – món ăn sáng giản dị nhưng rất “được lòng” người dân cũ của Bình Định. Với thành phần chính là tôm tươi giã tay, nước dùng ngọt thanh và bún sợi nhỏ dai, bún tôm mang đến sự cân bằng giữa sự dân dã và tinh tế trong từng thìa nước dùng.
Nguồn gốc và đặc điểm món bún tôm
Bún tôm có nguồn gốc từ các xã ven biển như Nhơn Lý, Nhơn Hải (nay thuộc tỉnh Gia Lai), và dần trở thành món ăn sáng phổ biến tại các xã như Phước Mỹ, Nhơn Phú, Bùi Thị Xuân – nơi tập trung nhiều cư dân gốc Bình Định.
Khác với các loại bún hải sản miền Trung, bún tôm không dùng nước hầm xương mà lấy nước nấu từ tôm tươi giã tay, vừa ngọt tự nhiên, vừa không bị tanh, ăn sáng rất nhẹ bụng.
Cách chế biến bún tôm chuẩn vị Bình Định
Tôm tươi giã tay – linh hồn của món ăn
Tôm tươi, thường là tôm đất hoặc tôm rằn, được làm sạch, bóc vỏ rồi giã nhuyễn bằng tay, không xay máy để giữ lại độ dẻo, dai tự nhiên. Sau đó, tôm được xào sơ với hành tím và gia vị, rồi mới cho vào nồi nước dùng đun nhỏ lửa.
Nước dùng ngọt thanh – không cần hầm xương
Bún tôm chuẩn Bình Định không cầu kỳ trong nước dùng, nhưng lại tinh tế ở độ ngọt dịu từ tôm tươi, hành phi và chút mắm ngon. Không có mùi tanh, không béo ngậy, nhưng vẫn đủ làm ấm lòng buổi sáng sớm.
Topping và rau sống ăn kèm
Tùy theo địa phương, có thể cho thêm chả ram tôm đất, trứng cút luộc, hành lá, rau sống như xà lách, húng quế, diếp cá. Một số quán thêm ớt chưng hoặc sa tế, giúp món ăn dậy vị hơn.
Địa điểm thưởng thức bún tôm tại Bình Định (Gia Lai hiện nay)
Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, nhiều quán bún tôm nổi tiếng nằm tại các xã thuộc Gia Lai, đặc biệt là quanh khu vực thành phố Quy Nhơn cũ.
Một số địa chỉ gợi ý:
- Bún tôm Ngọc Liên – xã Nhơn Phú: Quán lâu năm, dùng tôm đất tươi, nước dùng nhẹ.
- Bún tôm Cô Út – xã Phước Mỹ: Chuyên món bún tôm kèm chả ram giòn rụm.
- Bún tôm Cô Bảy – xã Bùi Thị Xuân: Quán vỉa hè đông khách, giá rẻ, phục vụ sáng sớm.
- Bún tôm chợ Xóm Tiêu – xã Nhơn Hải: Hàng ăn sáng gia đình, đúng vị xưa.
Giá cả và trải nghiệm thực tế
Mỗi tô bún tôm có giá chỉ từ 20.000 – 30.000 VNĐ, đầy đặn, nóng hổi và đặc biệt dễ ăn. Một số quán phục vụ bún tôm khô, với tôm rim mặn ngọt, ăn kèm bún tươi và rau sống, cực kỳ phù hợp vào mùa mưa se lạnh của phố núi.
Cảm giác khi ăn: Nước dùng nóng thanh, tôm mềm ngọt, bún mảnh dai và rau sống mát lành – tất cả tạo nên một bữa sáng vừa no vừa nhẹ, giúp bắt đầu ngày mới trọn vẹn.
Vì sao bún tôm là “linh hồn” của bữa sáng Bình Định – Gia Lai?
- Ngon mà không ngấy: Không dùng dầu mỡ, không béo, dễ tiêu hóa
- Hương vị đặc trưng: Tôm giã tay giữ độ ngọt tự nhiên, nước trong mà đậm
- Dễ ăn, giá rẻ: Phù hợp với mọi lứa tuổi, từ học sinh đến người cao tuổi
Bún tôm Bình Định, dù nay đã là món ăn quen thuộc trong bản đồ ẩm thực Gia Lai, vẫn giữ được cái hồn của ẩm thực miền biển – nhẹ nhàng, mộc mạc mà đậm đà. Mỗi tô bún không chỉ là một món ăn, mà là một lát cắt ký ức của bao thế hệ người dân xứ biển đã và đang sống giữa đại ngàn.
