Cồng chiêng là một di sản văn hóa phi vật thể nổi bật của đồng bào dân tộc Tây Nguyên sống tại khu vực. Âm thanh vang vọng của cồng chiêng hùng tráng giữa núi rừng gắn bó với các lễ hội đặc sắc của người dân nơi đây.
Cồng Chiêng Là Gì?
Cồng chiêng Quảng Ngãi nói riêng hay cồng chiêng Tây Nguyên nói chung là loại nhạc cụ có từ xưa, được làm từ hợp kim đồng và phát ra âm thanh đặc biệt khi được gõ. Cồng chiêng sẽ có núm ở giữa hoặc không có núm, mỗi loại cồng chiêng sẽ tạo ra âm thanh khác nhau. Từ ngàn đời nay, cồng chiêng luôn là loại nhạc cụ hiện diện trong mọi nghi lễ của người Tây Nguyên. Âm thanh của cồng chiêng được ví như tiếng nói của núi rừng, giúp những người dân tộc nơi đây giao tiếp với thần linh và tổ tiên.
Cồng Chiêng Là Gì? (Photo: Tomy Huỳnh)
Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Cồng Chiêng Quảng Ngãi
Văn hóa cồng chiêng Quảng Ngãi đã có nguồn gốc từ xa xưa. Người dân Quảng Ngãi tin rằng cồng chiêng là tiếng nói của đất trời. Theo truyền thống, cồng chiêng được người dân nơi đây gìn giữ và truyền lại từ đời này sang đời khác.
Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Cồng Chiêng
Cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ mà còn như là lời mời gọi, cảm ơn thần linh và tổ tiên. Đối với người dân nơi đây, cồng chiêng còn là phương tiện giúp họ giao tiếp với thế lực tâm linh mong muốn bảo vệ và phù hộ một cuộc sống bình an.
Đặc Điểm Của Cồng Chiêng Kon Tum (Quảng Ngãi)
Cồng chiêng Quảng Ngãi có những đặc điểm riêng khác với cồng chiêng những khu vực khác, mang đậm nét văn hóa của người dân nơi này. Các bộ cồng chiêng Quảng Ngãi thường gồm nhiều chiếc, mỗi chiếc sẽ có âm sắc khác nhau. Các bộ cồng chiêng của người dân Kon Tum (Quảng Ngãi) thường có số lượng từ 3 đến 12 chiếc, sắp xếp theo thứ tự âm thanh từ cao đến thấp. Người dân tin khi âm thanh cồng chiêng vang lên trong các dịp lễ hội, sẽ đem lại bầu không khí sôi nổi và linh thiêng.
Cồng Chiêng Trong Lễ Hội ở Kon Tum (Quảng Ngãi)
Các lễ hội đồng bào dân tộc Tây Nguyên không thể thiếu âm vang của cồng chiêng, đặc biệt là những lễ hội lớn của người đồng bào dân tộc Quảng Ngãi như lễ đâm trâu, lễ mừng lúa mới, lễ cúng sức khỏe… Cồng chiêng được ví như linh hồn của buổi lễ hội, là tiếng gọi mời và cảm tạ thần linh, tổ tiên.
Cồng Chiêng Trong Lễ Hội Kon Tum (Photo: Tomy Huỳnh)
Một số lễ hội Quảng Ngãi tiêu biểu có sự xuất hiện của cồng chiêng là lễ mừng mùa màng bội thu, lễ cúng thần sông, thần núi và lễ hội đâm trâu. Đây là lúc cả buôn làng cùng hòa mình trong tiếng cồng chiêng, gửi lời cảm tạ và cầu mong những điều tốt đẹp cho cuộc sống.
Bảo Tồn Và Phát Huy Văn Hóa Cồng Chiêng Quảng Ngãi
Việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng không chỉ là nhiệm vụ của người dân Quảng Ngãi mà còn cần sự quan tâm từ phía chính quyền nhà nước. Hiện nay, nhiều làng Quảng Ngãi đã lập các đội cồng chiêng nhằm phát triển nghệ thuật cồng chiêng qua các lớp học cho trẻ em và thanh niên.
Để văn hóa cồng chiêng không bị mai một và tiếp tục phát triển bền vững, rất cần sự chung tay của cộng đồng và các tổ chức. Nên khi được đến tham quan các buổi triển lãm hay tham gia lễ hội cồng chiêng tại Quảng Ngãi, bạn nên tuân thủ đúng quy định và ghi hình hoặc quảng bá rộng đến bạn bè trên khắp mọi miền đất nước.
