Khung cảnh ở dưới hầm của địa đạo Vịnh Mốc
Địa đạo Vịnh Mốc, tại xã Vĩnh Thạch, tỉnh Quảng Trị mới, là di tích Quốc gia đặc biệt nổi tiếng với hệ thống hầm ngầm thời chiến tranh. Nơi đây mang đến hành trình về nguồn, khám phá lịch sử và sức sống bền bỉ của dân tộc.
Vị trí của Địa đạo Vịnh Mốc
Địa đạo Vịnh Mốc nằm tại xã Vĩnh Thạch, tỉnh Quảng Trị mới, cách phường Đông Hà – trung tâm kinh tế tỉnh – khoảng 35 km về phía Đông Bắc, gần bãi biển Cửa Tùng. Tỉnh Quảng Trị mới được sáp nhập từ Quảng Bình và Quảng Trị (Nghị quyết 202/2025/QH15, hiệu lực 1/7/2025), với 78 đơn vị hành chính cấp xã (8 phường, 69 xã, 1 đặc khu Cồn Cỏ). Vị trí này kết nối dễ dàng với các di tích như cầu Hiền Lương, Thành cổ Quảng Trị, và nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn, tạo hành trình về nguồn ý nghĩa.
Vẻ đẹp huyền bí của Địa đạo Vịnh Mốc
Địa đạo Vịnh Mốc, được đào từ năm 1966 đến 1968, là kỳ tích kiến trúc ngầm với tổng chiều dài hơn 2 km, sâu 10–23 m, gồm 13 cửa hầm và ba tầng sinh hoạt. Địa đạo không chỉ là nơi trú ẩn mà còn là “làng ngầm” cho hơn 300 dân làng và chiến sĩ trong chiến tranh, với các khu vực sinh hoạt, sinh nở, và hội họp.
Nằm sát bờ biển, địa đạo được bao quanh bởi bãi cát trắng và rừng phi lao xanh mát, tạo nên khung cảnh hòa quyện giữa lịch sử và thiên nhiên. Các cửa hầm nhìn ra biển Đông mang lại cảm giác hùng tráng, trong khi không gian ngầm bên trong gợi nhắc sự kiên cường. Bảo tàng tại địa đạo trưng bày hiện vật như cuốc, xẻng, và hình ảnh thời chiến, mang đến không khí thiêng liêng.
Trải nghiệm văn hóa và lịch sử
Tham quan Địa đạo Vịnh Mốc là hành trình ngược dòng lịch sử đầy cảm xúc. Khám phá địa đạo là hoạt động chính, với hành trình đi bộ qua các hầm ngầm hẹp, nơi du khách cảm nhận không gian sống của dân làng thời chiến. Thắp hương tưởng niệm tại khu vực bảo tàng hoặc các bia tưởng niệm gần đó là cách tri ân các anh hùng.
Về văn hóa, du khách có thể ghé làng chài Vĩnh Thạch để giao lưu với ngư dân, thưởng thức đặc sản như cá thu nướng và mực hấp lá lốt, hoặc tìm hiểu về nghề đánh bắt truyền thống.
Thời gian lý tưởng ghé thăm
- Thời điểm lý tưởng để tham quan Địa đạo Vịnh Mốc là tháng 3–8, khi thời tiết khô ráo, nhiệt độ 25–30°C, phù hợp để đi bộ, khám phá địa đạo, và dạo bãi biển.
- Tháng 3–5 là mùa cao điểm, với không khí mát mẻ và biển trong xanh.
- Tháng 9–11 (mùa mưa) có thể gây khó khăn do đường trơn và độ ẩm trong hầm cao.
- Tháng 2–3 (20–25°C) có Lễ hội Cầu Ngư, lý tưởng để kết hợp khám phá văn hóa.
- Tháng 12–1 (15–20°C) thích hợp để tham quan di tích và chụp ảnh, nhưng cần áo ấm vì thời tiết lạnh. Kiểm tra thời tiết trước khi đi để đảm bảo trải nghiệm tốt.
Chi phí tham quan và tham gia hoạt động
- Vé tham quan Địa đạo Vịnh Mốc là 50.000 VNĐ/người, trẻ em dưới 6 tuổi miễn phí.
- Tour về nguồn kết hợp các di tích lân cận giá 300.000–500.000 VNĐ/người, bao gồm hướng dẫn viên và xe đưa đón.
- Thắp hương tại khu tưởng niệm chỉ tốn chi phí nhỏ cho nhang, nến (10.000–20.000 VNĐ).
- Lưu trú tại homestay ở xã Vĩnh Thạch giá 80.000–150.000 VNĐ/người/đêm (dorm) hoặc 250.000–400.000 VNĐ/phòng đôi.
- Khách sạn tại phường Đông Hà, như Vĩnh Hoàng Hotel, giá 600.000–1.200.000 VNĐ/phòng/đêm.
- Ăn uống tại quán địa phương (cá thu nướng, mực hấp lá lốt) giá 30.000–100.000 VNĐ/món.
- Tổng chi phí cho chuyến đi 2 ngày 1 đêm, bao gồm di chuyển, ăn uống, và hoạt động, khoảng 800.000–1.500.000 VNĐ/người
Một trong số ba giếng nước thông hơi có tại địa đạo này
Cách di chuyển đến Địa đạo Vịnh Mốc
Từ phường Đông Hà (cách 35 km), du khách đi xe buýt tuyến Đông Hà – Vĩnh Thạch (20.000–40.000 VNĐ/người, 45–60 phút) hoặc xe máy (100.000–150.000 VNĐ/ngày).
Từ Hà Nội (570 km) hoặc Huế (100 km), xe khách đến Đông Hà giá 200.000–300.000 VNĐ, mất 9–11 giờ (Hà Nội) hoặc 2–3 giờ (Huế), sau đó chuyển xe buýt/taxi (100.000–200.000 VNĐ) đến Vĩnh Thạch.
Ô tô cá nhân đi theo quốc lộ 1A, qua cầu Hiền Lương, đến xã Vĩnh Thạch; đường bằng phẳng, dễ đi. Trong khu vực địa đạo, di chuyển bằng đi bộ hoặc xe đạp (50.000 VNĐ/ngày).
Một số lưu ý khi du lịch ở Địa đạo Vịnh Mốc
- Mang giày thoải mái và quần áo lịch sự để tôn trọng không gian di tích. Chuẩn bị nước uống và mũ vì khu vực địa đạo ít bóng mát.
- Đi trong hầm ngầm cần cẩn thận vì không gian hẹp và ẩm thấp; mang đèn pin nếu muốn quan sát kỹ. Tôn trọng khu vực bảo tàng, tránh làm ồn hoặc chụp ảnh không phù hợp.
- Đặt tour hoặc homestay trước qua công ty du lịch hoặc UBND xã Vĩnh Thạch, đặc biệt vào mùa cao điểm.
- Không xả rác tại di tích hoặc bãi biển để bảo vệ môi trường.
- Mang giấy tờ tùy thân khi tham quan các di tích lịch sử nhạy cảm như cầu Hiền Lương.
Địa đạo Vịnh Mốc, với hệ thống hầm ngầm độc đáo và ý nghĩa lịch sử sâu sắc, là điểm đến thiêng liêng tại tỉnh Quảng Trị mới. Từ khám phá di tích, thắp hương tưởng niệm, đến trải nghiệm văn hóa ngư dân, nơi đây mang lại hành trình về nguồn đầy cảm xúc.
